Một loại máy bay không người lái của Trung Quốc đã bị Nhật Bản
phát hiện vài ngày trước đây, gần khu vực tranh chấp trên biển giữa hai
nước.Các trang mạng ở Nhật đang lan truyền thông tin và hình
ảnh về khí tài quân sự mới này của Trung Quốc, theo sau bản báo cáo chi
tiết của Bộ Quốc phòng Nhật Bản về vụ hạm đội 11 tàu chiến Trung Quốc
di chuyển gần khu vực phía nam đảo Okinawa.Trong cuộc tập trận ở
tây Thái Bình Dương hồi giữa tháng này, quân đội Trung Quốc có nhiều mục
đích khác nhau, gồm kiểm tra các kỹ năng chiến đấu, hậu cần, định vị
trên biển và cả công nghệ quân sự mới, The Diplomat, tạp chí uy tín về châu Á Thái Bình Dương, cho hay. Trung
Quốc từ lâu nay được cho là đang nghiên cứu và phát triển các loại máy
bay không người lái cỡ nhỏ và lớn để phục vụ cho mục đích quân sự, nhưng
chưa khi nào những máy bay này được nhìn thấy trong một hoạt động quân
sự chính thức. Bởi vậy, việc Nhật Bản phát hiện một chiếc máy bay không
người lái của Trung Quốc trên vùng biển giữa hai nước là một sự kiện đặc
biệt.Một máy bay tuần tra của Nhật Bản, được cho là loại P-3
Orion, đã chụp được hình ảnh của chiếc máy bay không người lái khi nó
đang bay phía trên tàu khu trục nhỏ loại 053HG, khi đội tàu của Trung
Quốc trên đường trở về sau hai tuần hoạt động ở Thái Bình Dương.Hình
ảnh ghi lại được dù không thật rõ nét nhưng cũng đủ để xác định đó là
một vật thể bay. Nó là một máy bay loại nhỏ gần giống với chiếc RQ-2
Pioneer đặc trưng cho những năm 80 của thế kỷ trước vốn được hải quân Mỹ
sử dụng. RQ-2 Pioneer, dài hơn 4 m này được phóng đi bằng một tên lửa
đẩy loại nhỏ, sau đó được thu hồi bằng một tấm lưới. Sử dụng những máy
quay thô sơ và liên lạc bằng sóng radio, nó có thể hỗ trợ việc xác định
mục tiêu cho các chiến hạm.Chiến công nổi bật nhất của RQ-2
Pioneer là hỗ trợ tàu chiến USS Missouri ném bom các lực lượng phòng vệ
bờ biển Iraq trong Chiến tranh Vùng Vịnh năm 1991. Khi USS Missouri được
cho "nghỉ hưu" sau cuộc chiến này, RQ-2 Pioneer có thời gian ngắn hoạt
động cùng một số tàu chiến khác trước khi không còn được quân đội Mỹ sử
dụng. RQ-2 Pioneer không còn chỗ đứng bởi vai trò của nó đã được thay
thế hoàn hảo bởi các máy bay không người lái tiên tiến hơn là Scan Eagle
và Fire Scout, chuyên thực hiện nhiệm vụ trinh sát.Chiếc máy bay
không người lái của Trung Quốc có thể cũng thực hiện các chức năng giám
sát và định vị, đặc biệt là để hỗ trợ cho các tên lửa chống tàu tầm xa,
như YJ-83 hay SS-N-22 với tầm bắn vượt quá 160 km. Nhiều khả năng đây
là mẫu BZK-005 từng được bàn tán xôn xao trên các trang mạng hồi cuối
năm 2009.Trung Quốc có thể cũng đã sở hữu một vệ tinh loại nhỏ
phục vụ mục đích định vị cho hải quân ở khu vực tây Thái Bình Dương,
nhưng nó khó có thể tạo được sự tin cậy trong việc định vị mục tiêu tên
lửa trong một khu vực rộng lớn. Bởi vậy, một máy bay không người lái
được phóng đi từ các tàu chiến có thể khỏa lấp những khoảng trống trong
vùng kiểm soát của vệ tinh nói trên.Hiện chưa rõ chiếc "máy bay
giống với RQ-2 Pioneer" được phóng và thu hồi như thế nào, dùng tàu hải
quân nào làm bãi đáp, cũng như hải quân Trung Quốc có bao nhiêu chiếc
loại này và chúng đạt tới trình độ công nghệ nào, mới đang là những sản
phẩm thử nghiệm hay đã được đưa ra sử dụng rộng rãi.